Cahit ARF

1910’da Selanik'te dünyaya gelen Cahit ARF, dünyaca ünlü Türk matematikçidir.

İlkokulu o yıllarda sultani adı verilen liselerin ilk kısmında okudu. Lisenin orta kısmına geldiğinde artık okul arkadaşlarının çözemediği matematik sorularını çözen Cahit ARF’ın bu yeteneği ailesi ve hocalarının dikkatini çekti ve Paris’teki St. Louis Lisesinde okumak üzere ailesi tarafından Fransa’ya gönderildi. Üç yıllık lise tahsilini iki yılda bitirip Türkiye’ye geri dönen Cahit ARF, o sıralarda Türk hükümeti tarafından yüksek öğrenim görmek üzere sınavla Avrupa’ya gönderilecek aday öğrenciler arasına alındı. Bu sınavı kazanan Cahit ARF Fransa’ya geri dönüp birçok bilim adamının yetiştiği okul olan École Normale Supérieure’e kaydoldu.

Yükseköğreniminden sonra Türkiye’ye geri dönen Arf, bir süre Galatasaray Lisesinde hocalık yaptı ve sonra doçent adayı olarak İstanbul Üniversitesi Matematik Kürsüsüne geçti. 1937 yılında doktorasını yapmak üzere Göttingen Üniversitesi Matematik Bölümü’ne giden Cahit ARF’ın bu üniversitede yaptığı doktora çalışması onun dünya çapında tanınmasını sağladı. Cahit ARF matematik dehalarının bile çok zor dediği bir konu üzerinde tek başına çalıştı ve bir buçuk yıl içinde konusu “Non-Commutative Class Field” olan doktorasını tamamladı. Bu çalışmadan elde edilen sonuçların bir kısmı literatüre “Hasse-Arf” teoremi olarak geçti. Doktora tezini 1938 yılında bitiren Cahit ARF bir yıl daha Göttingen’de çalışmalarını sürdürdü ve bu dönemde de dünya literatürüne “Arf Invaryantı” adıyla geçen, cebirsel ve diferansiyel topolojide büyük önem taşıyan bir çalışmaya imza attı.

1938’in sonunda Türkiye’ye üniversitesine geri dönen ARF 1943’te profesör, 1955’te ordinaryüs profesör oldu. TÜBİTAK’ın kuruluş ve gelişmesinde büyük emekleri olan Cahit ARF 1963-1967 ve 1967-1971 yıllarında TÜBİTAK’ın Bilim Kurulu Başkanlığını yaptı. Cahit ARF matematiğe yapmış olduğu köklü katkılarından dolayı 1974’te de TÜBİTAK Bilim Ödülü’ne layık görüldü.

Ülkemizde matematiğin simgesi haline gelen Ord. Prof. Dr. Cahit ARF, 1997 yılında yaşama veda etti.